Najniższa emerytura w Polsce – ile wynosi?

System emerytalny w Polsce opiera się na wielu aktach prawnych, a w związku z tym jest dość skomplikowany. Na przestrzeni lat wielokrotnie próbowano go zintegrować, ale próby te okazywały się fiaskiem lub były wycofywane jeszcze w przedbiegach.

Wszyscy emeryci mogą jednak liczyć na minimalną emeryturę. Jaka jest jej wysokość i komu przysługuje? Poniżej znajdują się najważniejsze informacje na ten temat.

Minimalna emerytura – komu przysługuje?

W Polsce wszystkie osoby urodzone przed 1949 roku otrzymują świadczenia emerytalne, które zostały określone w reformie systemu ubezpieczeń społecznych w 1999 roku. Jeśli ktoś urodził się po 1949 roku, to składki ewidencjonowane są w dwóch różnych systemach, a mianowicie na koncie indywidualnym i subkoncie prowadzonym przez ZUS oraz na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, który jest prowadzony przez powszechne towarzystwo emerytalne.

Obowiązujący w naszym kraju wiek emerytalny to 65 lat w przypadku mężczyzn oraz 60 lat w przypadku kobiet, jednak zasada ta nie dotyczy służb mundurowych, górników, sędziów, nauczycieli, osób rozliczających się za pośrednictwem KRUS oraz zawodów związanych ze szczególnymi warunkami pracy. Podstawa wymiaru emerytury jest ustalana na podstawie kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę.

Tego dnia osoba składająca wniosek musi spełniać wszystkie warunki konieczne do otrzymania emerytury. Sama kwota bazowa to sto procent średniego wynagrodzenia, ale po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne. Kwota jest ustalana z roku na roku i obowiązuje od 1 marca danego roku do 1 lutego kolejnego roku. Nowelizacja ustawy o rentach i emeryturach przewiduje, że wszystkie świadczenia poniżej określonej kwoty zostały zwaloryzowane do tak zwanej kwoty minimalnej i dotyczy to świadczeń przyznanych z urzędu. Przysługują one osobom, które osiągnęły określony wyżej wiek emerytalny lub też pobierają rentę ze względu na to, że nie są zdolne do pracy.

Emerytura z urzędu jest przyznawana bez względu na długość stażu ubezpieczeniowego i nie trzeba wypełniać żadnych wniosków, aby ją otrzymać. Jeśli jednak świadczenie nie zostało przyznane z urzędu, to trzeba spełniać określone warunki, aby otrzymać emeryturę. Pierwszym z nich jest osiągnięcie wieku emerytalnego, a drugim wykazanie się odpowiednim stażem pracy, który dla kobiet wynosi dwadzieścia lat, a dla mężczyzn dwadzieścia pięć. Jeśli ktoś nie posiada wymaganego stażu pracy, nie otrzyma minimalnej emerytury, a jedynie świadczenie wynikające z wysokości składek na koncie emerytalnym.

W najmniej ciekawej sytuacji są osoby, które przez większą część życia pracowały na umowę o dzieło, na czarno, korzystały bardzo często z zasiłków chorobowych czy też prowadziły własną działalność gospodarczą, co wiąże się z odprowadzaniem najniższych składek. Z kolei osoby, które nigdy nie pracowały, lub pracowały wyłącznie na umowę o dzieło, nie mają prawa do emerytury. Tylko w wyjątkowych okolicznościach może im zostać przyznana emerytura specjalna.

Przedwczesna emerytura – dla kogo?

Wcześniejsza emerytura to świadczenie, z którego mogą skorzystać osoby po 31 grudnia 1948 roku, które osiągnęły 55 lat ( w przypadku kobiet) i 60 lat ( w przypadku mężczyzn) oraz pracowały w szczególnych warunkach lub zawodzie o szczególnym charakterze przez co najmniej piętnaście lat. Kolejną grupą osób, które mogą z niego skorzystać, są ludzie, u których okres składkowy i nieskładkowy wynosi dwadzieścia lat (u kobiet) i dwadzieścia pięć lat (u mężczyzn) i które wykonywały jeden ze szczególnych zawodów co najmniej przez jeden dzień przed 1 stycznia 1999 roku lub co najmniej przez jeden dzień po 31 grudnia 2008 roku.

Taki rodzaj świadczenia otrzyma również każdy, kto do 1 stycznia 2009 roku miał przepracowanych piętnaście lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Jakie zawody znajdują się na liście? Są to między innymi górnicy, hutnicy, opiekunowie osób psychicznie chorych w zakładach opieki, rybacy morscy, nurkowie, kontrolerzy ruchu lotniczego, maszyniści pojazdów trakcyjnych, motorniczy, kierowcy autobusów i trolejbusów, nauczyciele czy strażacy.

Ile wynosi najniższa emerytura w Polsce?

Najniższa emerytura w Polsce dla osób, które przepracowały odpowiedni staż pracy (20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn wynosi 1588,44 złotych. Warto jednak podkreślić, że jest to kwota brutto, a po odliczeniu składki zdrowotnej na konto emeryta trafia 1445,48 złotych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przewiduje również renty z tytuły częściowej niezdolności do pracy o wysokości 1191,33 złotych, renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy związanej z wypadkiem lub chorobą zawodową o wysokości 1429,60 złotych, kwotę świadczenia przedemerytalnego o wysokości 1600,70 złotych czy emeryturę lub rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i rentę rodzinną o wysokości 1588,44 złotych.

Największe świadczenie tego rodzaju wynosi 1906,13 złotych, a przysługuje ono osobom, które są całkowicie niezdolne do pracy w wyniku wypadku czy choroby zawodowej. Każdy emeryt i rencista może wykonywać dodatkową pracę, aby dorobić do emerytury, ale w tym wypadku obowiązują limity. Jeśli dodatkowe dochody w skali miesiąca przekroczą 5035,50 złotych, to świadczenie emerytalne zostanie zmniejszone do 70 procent. Jeśli zaś przekroczą 9353,50 złotych, to świadczenia emerytalne zostaną całkowicie zawieszone. Limity te nie obowiązują osób, które osiągnęły wiek emerytalny.